Lid worden van een Vrijmetselaarsloge is niet iets wat je in een opwelling doet.

Van belang is om vooraf goed te overwegen of het vrijmetselaarsschap wel echt iets voor je is en het is van groot belang om je vooraf goed te oriënteren. Hiervoor zijn heel veel bronnen beschikbaar, zo zijn er op internet legio informatiebronnen te vinden. De website van het Grootoosten der Nederlanden maar ook de talrijke websites van de aan het Grootoosten verbonden loges, zoals die van Loge De Troffel die je nu aan het bezoeken bent.

Daarnaast is er sprake van een toelatingsprocedure. Deze is belangrijk voor zowel de loge als een geïnteresseerde en wordt gebruikt om de beoordelen of de vrijmetselarij toegevoegde waarde voor jou heeft en of er een kans bestaat dat jouw verwachtingen waargemaakt kunnen worden. Daarnaast wordt natuurlijk ook gekeken of je goed bij onze loge past. De toelatingsprocedure neemt meerdere maanden in beslag en je kunt hierover meer lezen op de andere pagina's.

Lid worden? Zo gaat dat.

Moet je gevraagd worden door een vrijmetselaar om lid te mogen worden? Nee, echt niet! Je moet echter wel zelf het initiatief nemen. Veel kandidaten voelen zich al langer vrijmetselaar, maar zijn alleen nog geen lid van een loge. Wil je een oriënterend gesprek en meer informatie? Dan praten we je graag een keer bij onder het genot van een kopje koffie. Zo kun jij je een goed beeld vormen van onze loge en vrijmetselarij. Mocht je nadien, na rijp intern beraad, tot de conclusie komen dat je lid wilt worden dan is het geen kwestie van aanmelden en starten aanschuiven. Lees verder en dan begrijp je waarom.

Je krijgt als eerste het inschrijfformulier en een vragenlijst. Na ontvangst van je inschrijving word je aangemeld als kandidaat en word je in alle aangesloten loges genoemd als kandidaat vrijmetselaar. Je wordt immers lid van de Nederlandse Orde der Vrijmetselaren en kunt als lid van de orde ook andere loges bezoeken. Die willen dus ook wel graag weten wie er lid wordt. Doorgaans stuit dat niet op bezwaren. Om ons wederzijds te overtuigen, dus wij én jij, of wij bij elkaar passen, en een klik hebben, worden er meerdere gesprekken gepland. Niks spannends hoor. Geen rare vragen.

Als eerste word je bezocht door 2 leden (meesters) van de loge. Gewone mannen als jijzelf. In het gesprek, bij voorkeur in het bijzijn van je partner, kunnen we van onze kant het een en ander toelichten en je vragen, of die van je partner, beantwoorden. Een verslag hiervan wordt door beiden afzonderlijk opgemaakt. Daarna volgt een gesprek met de Achtbare Meester van de loge. Ook een gewone man die tevens de voorzitter van de loge is. Ook hij maakt een verslag van zijn bevindingen. Die voorzitter wordt voor enkele jaren benoemd en wordt vervolgens opgevolgd door een ander lid van de loge. Alle functies rouleren en jaarlijks zijn er wisselingen. Zo houden we iedereen betrokken bij het wel en wee van de loge. De genoemde  verslagen gaan vervolgens naar de commissie van onderzoek. Je wordt vervolgens uitgenodigd in het logegebouw om met deze commissie te praten over je motivatie en verwachtingen als je lid zou worden. De commissie van onderzoek brengt verslag uit aan de loge leden en adviseert deze om je al dan niet aan te nemen als leerling vrijmetselaar. Dan wordt er vervolgens gestemd door alle meesters aanwezig bij de vergadering. Na akkoord en zonder bezwaar van het hoofdbestuur wordt dan eindelijk een datum geprikt voor je inwijding.

Tja, zo gaat dat. Je ziet dat wij en jij dus niet over één nacht ijs gaan. We willen een lange termijn relatie opbouwen en zo zeker, als maar mogelijk is, zijn dat dit een succesvolle relatie wordt waar beiden, jij en de leden van de loge, blij mee zijn en blijven. Voor je inwijding heb je een donker pak met witte blouse en dito strikje nodig, jaquet is mooi, smoking is algemeen gebruikelijk maar een net donker pak is ook prima. Met zwarte sokken en zwarte schoenen is het "clubtenue" dan compleet.

Vrijmetselarij, iets voor jou?

Onderstaand een stukje uit een eerdere publicatie. Bron: Tijdschrift: Vrijmetselarij, augustus 2016, Paul Marselje. Lid worden van de vrijmetselarij? Dat gaat niet zomaar. Het is een zeer bewuste keuze. Meestal zet iemand die stap voor de rest van zijn leven. En dat is niet niks. Heel wat leden deden er, door zich eerst te hebben georiënteerd, jaren over voor zij zich hebben aangemeld. Van allerlei kanten is informatie te verkrijgen over de broederschap en veel van die informatie is strijdig met elkaar. Soms verwarrend en zelfs misleidend. Niet verrassend, want niet iedereen is gecharmeerd van de vrijmetselarij. Waarom eigenlijk niet? En waar dan wel goede informatie vandaan te halen? En... lid worden, hoe gaat dat eigenlijk?

Vrijmetselaren zijn vrijdenkers, die tolerantie hoog in het vaandel hebben. Ze zijn zoekers, die erkennen nooit uitgezocht zijn. Dat staat streng-dogmatische genootschappen of totalitaire regimes niet aan, omdat die claimen de enige waarheid te verkondigen. Verder zijn er schrijvers die de werkelijkheid niet spannend genoeg vinden voor hun romans en er heel wat bij verzinnen. Neem bijvoorbeeld "De Da Vinci Code", van Dan Brown.

En zo is er naast veel goede informatie ook veel onjuiste informatie en kwaadsprekerij in omloop, met name op internet. Wie zich dus op het wereldwijde web oriënteert, of populaire spannende romans leest kan op het verkeerde been worden gezet.

Oriënteren

Toch halen belangstellenden tegenwoordig hun informatie in eerste instantie vaak van internet. En dat hoeft niet altijd verkeerd te zijn. Alle lokale vrijmetselaarsverenigingen, de loges, hebben een website. Op de landelijke site www.vrijmetselarij.nl staan de contactgegevens van alle loges in Nederland, inclusief de links naar hun websites.

Een goede manier zich nader te oriënteren op de vrijmetselarij is contact te zoeken met een plaatselijke loge en te vragen of zij activiteiten organiseren waar ook niet-leden welkom zijn, zoals open avonden. Daar kan iemand de sfeer proeven en vragen stellen. Zijn er meerdere loges in iemands woonplaats dan is het niet vreemd om activiteiten van meerdere loges te bezoeken.

Tolerante levenshouding

Een kandidaat-vrijmetselaar moet bekend staan als een goed, eerlijk en betrouwbaar mens. Iemand zal zich immers in de loge in het algemeen weinig anders gedragen dan in de samenleving. Verder moet hij blijk geven van een tolerante levenshouding. Want de loge - en dat maakt haar juist tot een instelling van grote vormende waarde - bestaat uit personen van uiteenlopende levens- en wereldbeschouwingen. Voor de ander, moet daarvoor ook de ruimte zijn. De vrijmetselarij is niet opgericht om standpunten in te nemen, laat staan om daarmee naar buiten te treden. Men komt samen om innerlijk werk te doen. Vrijmetselarij is geen boek met eenduidige antwoorden op levensvragen of maatschappelijke problemen. Die antwoorden mogen voor ieder lid verschillend zijn.

"Hoog beginsel"

Een kandidaat-lid moet in staat zijn tot zelfkennis. Dat wil zeggen tot een ruime mate van zelfverdieping en zelfkritiek. En hij moet de waarde begrijpen van het werken met symbolen en rituelen. Ook moet de belangstellende in zijn leven een 'hoog beginsel' erkennen. Vrijmetselaren geloven 'ieder op eigen wijze' dat er meer is tussen hemel en aarde dat de mensheid beweegt, een "hoog beginsel", hoe dat dan ook ingevuld wordt. De één gelooft in een god, de ander in de samenhangende krachten van de natuur en de volgende weer in het hogere binnen zichzelf of in zijn geweten. Als symbool daarvoor gebruiken vrijmetselaren daarom de naam 'Opperbouwmeester des Heelal'. Dat past bij de bouwsymboliek die de vrijmetselarij kenmerkt en is op zichzelf geen godsbegrip, tot iemand dat er voor zichzelf in ziet.

Contributie

De jaarlijkse contributie voor Loge De Troffel bedraagt € 330 en mag per maand betaald worden. Verder is er een eenmalig entreegeld van €105. Dit voor diverse regalia die je ontvangt bij inwijding als leerling, latere bevordering tot gezel en uiteindelijke verheffing tot meester-vrijmetselaar.

Om vrijmetselaar te (mogen) worden, moet de kandidaat minimaal 18 jaar zijn. Een maximumleeftijd is er niet. Een loge in Nederland telt gemiddeld 35 leden, die meestal wekelijks of soms tweewekelijks bij elkaar komen. Van eind juni tot half september is er een zomerstop. Na afloop van de bijeenkomsten blijven veel leden nog even voor een goed glas en een dito gesprek. Na sommige bijeenkomsten wordt gezamenlijk gegeten. Hieraan zijn vanzelfsprekend ook kosten verbonden. Verder bestaat in loges voor de rituele bijeenkomsten een kledingvoorschrift. Dat kan van loge tot loge variëren van een rokkostuum tot een donker kostuum met wit overhemd en effen donkere stropdas. Maar tijdens de meeste bijeenkomsten geldt geen kledingvoorschrift.

Procedure

Wie vrijmetselaar wil worden, dient zelf de eerste stap te zetten. Die eerste stap is het aanvragen van het lidmaatschap bij een loge. Iemand wordt in principe niet voor het lidmaatschap van een loge gevraagd. Maar het kan natuurlijk wel voorkomen dat een vrijmetselaar iemand kent die hem geschikt lijkt en wijst op het bestaan van de vrijmetselarij. Na de aanmelding komen twee leden langs voor een informerend gesprek. Aanwezigheid van de partner van de belangstellende wordt daarbij  zeer op prijs gesteld. In de gesprekken met de mogelijke kandidaat wordt tenminste uit de doeken gedaan wat vrijmetselarij inhoudt, wat het voor vrijmetselaren betekent lid te zijn en wat het voor geïnteresseerden kan betekenen. Daarbij worden leesadviezen gegeven en worden brochures achtergelaten. Als de belangstellende daarna niets meer van zich laat horen, wordt hij hoogstens nog eens uitgenodigd voor een lezing of voor een open avond, maar zal de loge verder geen contact meer zoeken.

Eerste gesprek

Mocht de belangstellende aangeven dat hij inderdaad lid wil worden, dan ontvangt hij een aanmeldingsformulier met vragenlijst, dat ook door twee aanbevelende Meester-vrijmetselaars moet worden ondertekend. Heeft iemand die in zijn familie- of kennissenkring, dan richt hij zich waarschijnlijk tot die personen. Is zo'n bekende er niet, dan worden in overleg met de loge twee vrijmetselaren aangezocht. Die aanbevelers zijn dan meestal de twee leden, die de kandidaat een bezoek hebben gebracht. Door het inzenden van het formulier begint de eigenlijke procedure. Deze kan enkele maanden duren en biedt de kandidaat de extra mogelijkheid in alle rust voor zichzelf na te gaan of de vrijmetselarij vrijmetselarij is wat hij zoekt. Tevens kan een loge onderzoeken of de kandidaat in de vrijmetselarij en in de loge 'past'. Tijdens de procedure wordt in alle Nederlandse loges bekendgemaakt wie er kandidaat is. Leden die de kandidaat kennen, krijgen zo de mogelijkheid om te reageren. Ook krijgt de kandidaat bij het aanmeldingsformulier een tweede vragenformulier met wat meer diepgravende vragen en het verzoek een levensbeschrijving op te stellen. Het gaat daarbij niet om een zakelijke CV, maar een meer levensbeschouwelijke benadering van zichzelf. De voorzitter van de loge, de 'voorzittend meester', voert ook een gesprek met de kandidaat. Besluit Ieder lid die op welke wijze dan ook in de procedure betrokken is, doet hiervan schriftelijk verslag aan de 'Commissie van Onderzoek' van de loge en geeft aan hoe hij over de kandidatuur denkt. Na enige tijd nodigt deze commissie, met kennis van alle stukken, de kandidaat uit voor een gesprek en stelt daarna een advies op. Dit advies wordt door de voorzittend meester voorgelegd aan de vergadering van de meesters van de loge. Besluit die positief, dan wordt toestemming gevraagd aan het hoofdbestuur van de Nederlandse Orde van Vrijmetselaren om de kandidaat te mogen inwijden tot leerling-vrijmetselaar, iets wat meestal binnen enkele weken daarna plaatsvindt.

De stukken die zijn ingeleverd bij de Commissie van Onderzoek, met uitzondering van bijvoorbeeld persoonlijke naam- en contactgegevens, worden enige tijd na de besluitvorming vernietigd. Behalve de leden van de commissie heeft niemand die kunnen inzien. Wordt een kandidaat afgewezen, dan kan die zich gedurende twee jaar niet meer voor het lidmaatschap van een (andere) Nederlandse loge aanmelden. Na drie afwijzingen is het lidmaatschap definitief onmogelijk. Bij een negatief advies van de commissie kan iemand echter zijn kandidatuur intrekken, zodat het niet hoeft te komen tot een afwijzing.

Het zijn heel wat stappen die gezet worden op weg naar het vrijmetselaarschap, maar wie eenmaal lid is heeft het er graag voor over gehad.